Spis treści
Rosnąca potrzeba ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i zmiany klimatyczne coraz szybciej napędzają ewolucje dotyczące podejścia do odnawialnych źródeł energii. W wielu krajach, również w Polsce, kwestia ta stanowi priorytet, jeśli chodzi o transformację energetyczną. Stąd też w naszym kraju funkcjonuje rozbudowany system dotacji, którego częścią jest grant OZE. Dzięki niemu nie tylko promuje się zieloną energię, ale też obniża koszty inwestycji dla właścicieli i zarządców domów wielorodzinnych. Kto może ubiegać się o grant OZE i jakie są zasady jego przyznawania?
Czym jest grant OZE i komu przysługuje?
Grant OZE został wprowadzony w 2022 roku na mocy Ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych. Program ten realizowany jest ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności i stanowi pokaźne narzędzie wsparcia dla inwestorów zainteresowanych zieloną energią. Fundusze z grantu OZE mogą zostać przeznaczone na budowę lub modernizację instalacji odnawialnego źródła energii.
Kto może zostać beneficjentem grantu OZE? Zgodnie z regulaminem programu, dofinansowanie przysługuje właścicielom i zarządcom mieszkalnych budynków wielorodzinnych – zarówno osobom fizycznym, jak i prawnym. Do wnioskowania o grant uprawnione są przede wszystkim:
- spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe;
- towarzystwa budownictwa społecznego;
- społeczne inicjatywy mieszkaniowe;
- jednostki samorządu terytorialnego.
Wnioski o grant OZE można składać do 30 czerwca 2026 roku.
Fotowoltaika, magazyny energii, pompy ciepła – na co można otrzymać grant OZE w 2024 roku?
Dofinansowanie w ramach grantu może zostać przeznaczone na inwestycje w źródła odnawialnej energii. Nie zawsze, ale bardzo często jest to fotowoltaika – obecnie najbardziej przystępne cenowo i technologicznie źródło ekologicznej energii, które nie wymaga specjalnych warunków eksploatacyjnych. Są też łatwiejsze w użytkowaniu i wydajniejsze niż elektrownie wiatrowe, wodne lub wykorzystujące biomasę.
Co ważne, środki pochodzące z grantu OZE można przeznaczyć nie tylko na zakup i montaż nowej instalacji OZE, ale również na modernizację oraz rozbudowę już istniejącej. Warunkiem otrzymania dotacji na ten cel jest podniesienie mocy instalacji o przynajmniej 25%.
Oczywiście – tak jak w przypadku innych programów promujących OZE – grant może posłużyć sfinansowaniu także infrastruktury niezbędnej do utrzymania instalacji czy zakupu urządzeń towarzyszących. Są to m.in. pompy ciepła lub urządzenia zwiększające autokonsumpcję, np. magazyny energii.
Wysokość grantu OZE. Sprawdź, ile wynosi i na jakich warunkach możesz otrzymać dotację!
Beneficjenci grantu OZE mogą liczyć na dofinansowanie w wysokości nawet 50% kosztów inwestycji. Należy jednak pamiętać, że dotacja ta funkcjonuje w formie refinansowania (zwrotu) poniesionych wydatków, a aktualnie dotacja w formie przedpłaty nie jest możliwa. Istotny jest również sposób obliczenia wysokości dofinansowania – ostateczną kwotę wylicza się w odniesieniu do kosztów netto (bez podatku VAT).
Otrzymanie grantu jest jednak obwarowane pewnymi warunkami. Dotacja zostanie przyznana, tylko jeśli:
- instalacja wytwarza energię wyłącznie na potrzeby budynku, na który otrzyma się dofinansowanie;
- inwestycja jest zgodna z zasadą „do not significant harm” – jej budowa nie może więc powodować poważnych szkód środowiskowych;
- w budynku znajdują się lokale mieszkalne, a jeśli dodatkowo są tam również lokale usługowe, kwotę dotacji pomniejsza się proporcjonalnie o procent zajmowanej przez nie powierzchni. Przykładowo, jeśli 10% budynku przeznaczona jest na lokale usługowe, dotacja będzie niższa o taką samą wartość.
Warto też pamiętać, że inwestor, który otrzymał grant OZE zobowiązany jest do promocji samego programu, jak i odnawialnych źródeł energii. Przeważnie dotyczy to umieszczenia tablicy informacyjnej na budynku, ale może to również być zamieszczenie stosownej informacji na stronie internetowej lub w mediach społecznościowych.
Jak otrzymać dofinansowanie w ramach grantu OZE?
Przyznanie grantu OZE przebiega w trzech etapach. Może to wydawać się skomplikowane, ale w rzeczywistości formalności jest niewiele, a ich zakres tylko trochę wykracza poza normalne dla montażu instalacji OZE czynności. Oto jak wygląda wnioskowanie o OZE:
ETAP 1. Złożenie wniosku PRZED ROZPOCZĘCIEM INWESTYCJI. Stosowny dokument można pobrać ze strony internetowej Banku Gospodarstwa Krajowego. Należy w nim podać informacje dotyczące budynku, dane inwestora i budynku, zakres prac, szacowane koszty oraz planowany termin zakończenia inwestycji. Do wniosku należy załączyć dokumentację projektową instalacji wykonaną przez osobę dysponującą uprawnieniami SEP lub UDT. Poza tym wymagane są: analiza ryzyk wynikających ze zmian klimatu, a także oświadczenie, że grant OZE nie będzie służył realizacji inwestycji, na którą przyznano już inne środki publiczne.
ETAP 2. Realizacja inwestycji PO PRZYZNANIU GRANTU OZE. Należy pamiętać, aby była ona zgodna z harmonogramem prac wskazanych we wniosku.
ETAP 3. Wypłata grantu PO ZAKOŃCZENIU INWESTYCJI. Wypłata przyznanych środków jest możliwa tylko po wcześniejszym złożeniu wniosku. Należy do niego dołączyć:
- umowę objęcia inwestycji wsparciem finansowym (zawiera się ją po przyznaniu grantu);
- faktury za zakup instalacji i realizację jej montażu;
- oświadczenie o udzielonej przez wykonawcę instalacji co najmniej 5-letniej gwarancji na roboty instalacyjne;
- zestawienie wykazujące wszystkich wykonawców i podwykonawców, jeżeli inwestycja była realizowana w drodze przetargu.
Po potwierdzeniu zgodności dokumentów Bank Gospodarstwa Krajowego zleci wypłatę funduszy. Procedura uzyskania grantu OZE nie jest więc zbytnio skomplikowana. Warto skorzystać z tej możliwości, również z powodów finansowych – dofinansowanie pomoże skrócić czas zwrotu inwestycji o kilka lat!